شرکت اسپیس ایکس با انجام موفقیتآمیز صدمین مأموریت پرتاب ماهوارههای استارلینک در سال ۲۰۲۵، رکورد جدیدی را ثبت کرد. این عملیات با فرود بینقص بوستر فالکون ۹ برای بیست و نهمین بار به پایان رسید که اوج قابلیتهای استفاده مجدد در صنعت فضایی را به نمایش گذاشت و شبکه عظیم اینترنت ماهوارهای را یک گام به پوشش جهانی نزدیکتر کرد.
استارلینک: اینترنت ماهوارهای در مدار پایین زمین
استارلینک (Starlink) نام پروژه شبکه اینترنت ماهوارهای شرکت فضایی اسپیس ایکس (SpaceX) به رهبری ایلان ماسک است. این پروژه با هدف ارائه دسترسی به اینترنت پرسرعت و با تأخیر بسیار کم در سراسر جهان، به ویژه مناطق دورافتادهای که زیرساختهای زمینی (کابل فیبر نوری یا خطوط سیمی) به صرفه یا ممکن نیستند، طراحی شده است. برخلاف ماهوارههای سنتی اینترنت که در مدار زمین ثابت (GEO) با ارتفاع حدود ۳۵٬۷۸۶ کیلومتری قرار دارند، ماهوارههای استارلینک در مدار پایین زمین (LEO) در ارتفاعی حدود ۵۵۰ کیلومتر عمل میکنند. این فاصله بسیار کمتر، مزیت اصلی استارلینک یعنی کاهش چشمگیر تأخیر (Latency) در انتقال دادهها را فراهم میسازد که برای فعالیتهایی مانند بازیهای آنلاین و تماسهای تصویری حیاتی است.
عملیاتی ساختن استارلینک متکی به دو ستون اصلی است: مقیاس عظیم و صرفهجویی اقتصادی.
برای پوشش جهانی و ارائه اینترنت باکیفیت از ارتفاع پایین، به جای چند ماهواره عظیم، به هزاران ماهواره کوچک و انبوه تولید شده نیاز است. به همین دلیل، استارلینک هماکنون بزرگترین خوشه یا صورت فلکی ماهوارهای جهان به شمار میرود که تا کنون بیش از ۱۰ هزار ماهواره به فضا پرتاب کرده است. چالش پرتاب این تعداد ماهواره تنها با استفاده از موشکهای یکبار مصرف، بسیار گران و ناممکن بود. اینجاست که قابلیت کلیدی موشکهای فالکون ۹ اسپیس ایکس، یعنی قابلیت استفاده مجدد، وارد عمل میشود. فالکون ۹ با امکان بازیابی و فرود دوباره بخش اصلی خود (بوستر)، هزینههای پرتاب را تا حد بیسابقهای کاهش داده و امکان اجرای مأموریتهای پرشتاب و پرتعداد را فراهم کرده است.
شبکه استارلینک نه تنها یک شاهکار مهندسی است، بلکه نشاندهنده تغییر پارادایم در دسترسی به اطلاعات است. با فعال شدن این شبکه، شاهد گسترش جهانی مخاطبان آنلاین خواهیم بود که این امر بر بازار جهانی محتوا و نحوه توزیع آن تأثیر مستقیم میگذارد. دسترسی بیشتر به اینترنت پرسرعت در نقاط دورافتاده، به معنای مخاطبان بیشتر برای تولیدکنندگان محتوا و ایجاد یک بازار جهانی گستردهتر برای بازاریابی دیجیتال و سئوی سایتها است.
فتح مدار با فالکون ۹: پرواز تاریخساز بوستر با بیست و نهمین فرود موفق در صدمین مأموریت استارلینک
شرکت اسپیس ایکس با ثبت یک رکورد چشمگیر دیگر در سال ۲۰۲۵ میلادی، صدمین مأموریت تخصیص داده شده به توسعه شبکه ماهوارهای استارلینک را با موفقیت به پایان رساند. این عملیات حیاتی که نشاندهنده سرعت خیرهکننده اسپیس ایکس در گسترش بزرگترین صورت فلکی ماهوارهای جهان است، در ساعت ۲۰:۴۱ دقیقه به وقت گرینویچ از پایگاه فضایی وندربرگ در کالیفرنیا آغاز شد. در این پرتاب، موشک قدرتمند فالکون ۹ حامل ۲۸ ماهواره نسل جدید اینترنتی به مدار پایین زمین (LEO) بود تا به ناوگان فعلی بیش از ۸۸۰۰ ماهواره فعال بپیوندد (از مجموع بیش از ۱۰ هزار ماهواره پرتابشده).
آنچه این مأموریت را به یک نقطه عطف بدل میکند، صرفاً تعداد ماهوارههای پرتاب شده نبود، بلکه رکورد جدیدی بود که توسط بوستر (مرحله اول) موشک فالکون ۹ ثبت شد. این بوستر کارآزموده، که حالا به نمادی از صرفهجویی اقتصادی در سفرهای فضایی تبدیل شده است، پس از جدا شدن از موشک، یک مانور بینقص را به انجام رساند. تنها حدود ۸.۵ دقیقه پس از اوجگیری اولیه، این بخش با دقت باورنکردنی، روی پد فرود خودکار پهپادکشتی اسپیس ایکس در اقیانوس آرام، به نرمی فرود آمد. این فرود، بیست و نهمین پرتاب و بازیابی موفق این بوستر خاص بود که برتری فناوری اسپیس ایکس در استفاده مجدد از قطعات گرانقیمت فضایی را بیش از پیش تثبیت کرد.
تعداد پرتابهای استارلینک، نقش این شبکه را در برنامه کلی پروازهای اسپیس ایکس در سال ۲۰۲۵ برجسته میسازد. از مجموع ۱۳۸ مأموریت انجام شده توسط فالکون ۹ در این سال، ۹۹ مورد آن به طور مستقیم به گسترش شبکه استارلینک اختصاص داشته است، که این رقم بر اهمیت استراتژیک این پروژه برای آینده ارتباطات جهانی تأکید میکند. در نهایت، بخش بالایی موشک یک ساعت پس از پرتاب به مسیر نهایی خود ادامه داد و با تزریق ۲۸ ماهواره جدید به مدار، سهمی دیگر در تکمیل زیرساخت جهانی استارلینک ایفا کرد تا اتصال اینترنتی با تأخیر ناچیز، هرچه بیشتر در دسترس کاربران سراسر زمین قرار گیرد.
منبع: bibadil.org