به گزارش بی بدیل پرداز، معاون توسعه اقتصاد دانش بنیان معاونت علمی غفلت از طبقات محروم و کم درآمد در راه توسعه فناوری و نوآوری و توجه بیشتر به طبقه مرفه جامعه را از مصادیق غلط و رایج در حوزه فناوری برشمرد.
به گزارش بی بدیل پرداز به نقل از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، جواد مشایخ با حضور در جمع دغدغه مندان حوزه آبادانی و پیشرفت فناورانه کشور اظهار داشت: این طرز فکر که جوامع پایین هرم و طبقات محروم، تنها مصرف کننده هستند و با بوجودآوردن معضلات اجتماعی، هزینه های ملی را افرایش می دهند رنگ باخته است و حال باید با نگاهی فرصت محور به این قاعده، آنان را به عنوان کارآفرینان خلاق و مشتریان با ارزش بشناسیم.
وی در ادامه با اعلان اینکه نوآوری های فناورانه و خلق ارزش های اقتصادی جدید به تنهایی برای اقتصاد کشور کافی نیست، افزود: مسیر فعلی توسعه فناوری نشان داده است به سبب تمرکز صرف بر ارزش های اقتصادی و مالی، بخش بزرگی از جوامع از دستاوردهای فناوری محروم هستند؛ بدین سبب لازم است مفهوم برابری در کنار توسعه اقتصادی در رویکرد های نواورانه مدنظر قرار گیرد.
مشایخ اضافه کرد: در دنیای امروز و در میان پژوهشگران، نوآوری تنها به مفهوم نوآوری های فناورانه و طراحی و ساخت محصولات پیچیده با کارکردهای جدید و نوین نیست. همین طور نوآوری های فناورانه به تنهایی برای ساختن جامعه ای پیشرفته و توسعه یافته، کافی نیست.
به گفته وی، رویکرد دیگری از نوآوری با تمرکز بر ایجاد برابری و بازتوزیع هدفمند منابع باید مورد توجه قرار گیرد.
معاون توسعه اقتصاد دانش بنیان معاونت علمی با اعلان اینکه چند تلقی غلط در عرصه فناوری رواج دارد که باید تصحیح شود، اظهار داشت: همچون این موارد می توان به غفلت از طبقات محروم و کم درآمد در راه توسعه فناوری و نوآوری، توجه بیشتر به طبقه مرفه جامعه، استقرار و تمرکز واحدهای تحقیق و توسعه بنگاه ها در محیط های بدون محدودیت و توسعه محصولات گران قیمت، روند غالب توسعه فناوری و نوآوری به سمت افرایش مصرف بی رویه و فقدان توجه لازم به مسائل اجتماعی در نظام های ارزیابی فناوری اشاره نمود.
مشایخ افزود: در دهه های اخیر در میان اندیشمندان و فعالان حوزه کسب وکار، رویکرد های نوینی در کنار جریان های اصلی نوآوری در خصوص فناوری سطح بالا به وجود آمده است که بر مفاهیمی همچون رشد فراگیر و تقویت برابری تمرکز دارند.
وی با اعلان اینکه در این جهت خانواده ای از مفاهیم نظری به وجود آمده است، اظهار داشت: کلید واژه مشترک بین همه آنها تحت عنوان تقویت دسترس پذیری منابع و تمرکز بر نیاز های واقعی اقشار محروم جامعه وجود دارد.
معاون توسعه اقتصاد دانش بنیان معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری با اشاره به این که اساسا نیازی برای خیلی از محصولات فناورانه تولید شده، وجود نداشت بلکه ابتدا توسط تولید کنندگان نیاز ساخته و سپس به رفع آن نیاز، پرداخته شد، اظهار داشت: این در حالیست که بخش عمده ای از نیازهای واقعی بشر بی پاسخ مانده است.
وی در ادامه از مفاهیم جدیدی نوآوری که بتازگی در ادبیات فراگیر شده است همچون نوآوری مردمی، نوآوری فراگیر، نوآوری با صرفه، نوآوری اجتماعی، نوآوری معکوس و … یاد کرد.
او همین طور در تعریف نوآوری فراگیر، اضافه کرد: منظور از نوآوری فراگیر، هر نوع نوآوری است که با دسترس پذیرتر کردن منابع، حداقل یکی از قابلیت های در رابطه با سلامتی،
آموزش، درآمد و مشارکت اجتماعی را در طبقات پایین هرم درآمدی جوامع ارتقا دهد؛ به شکلی که افزون بر کاهش نابرابری با بوجودآوردن فرصت های معیشتی برای افراد پایین هرم، سبب بهبود قابل توجه و پایدار در زندگی آنها شود.
مشایخ، نوآوری صرفه را به عنوان یک راه حل در وضعیت کمیابی منابع اعلام نمود و اضافه کرد: این نوآوری در قالب یک محصول،
خدمات، پروسه یا کسب وکار با وجود محدودیت های مالی، تکنولوژی، مواد اولیه یا سایر محدودیت ها طراحی و پیاده سازی می شود و در ادامه به سبب آن، خروجی نهایی بطور قابل توجهی ارزان تر از گزینه های بدیل است.
وی درباب نوآوری مردمی توضیح داد: نوآوری مردمی، ناظر به حل مسئله است و مضاف بر این بدنبال حل مسائل واقعی است نه مسائل تصنعی. این نوآوری اقتصادیست به نحوی که طیف قابل توجهی از مردم از آن استفاده می کنند. نوآوری مردمی وابسته به دولت نیست و جمعیت های مردم نهاد در آن نقش اصلی را بازی می کنند.
مشایخ در آخر ضمن تاکید بر سیاست های حمایتی دولت از توسعه نوآوری های فراگیر و با صرفه اظهار داشت: عدم وابستگی نوآوری مردمی به دولت، نافی نقش دولت در این خصوص نخواهد بود. دولت در این جهت از گروههای مردمی و سمن های منطقه ای و تخصصی مسئله محور حمایت کرده و در راه توسعه و گسترش ابزارهای حمایتی از حوزه های نوآوری فناورانه و های تک به حوزه های اجتماعی و منطقه ای نیاز محور قدم می گذارد.
منبع: bibadil.org