بی بدیل پرداز: امروزه پیام رسان ها به یكی از بخش های ضروری زندگی تبدیل گشته اند و كنار گذاشتن آن ها برای خیلی ها غیرقابل تصور است. بنابراین است حالا كه مبحث محدودیت برخی پیام رسان های خارجی مطرح شده، همه جا از پیام رسان های جایگزین صحبت می گردد.
به گزارش بی بدیل پرداز به نقل از ایسنا، در این میان به نظر می رسد تابحال برخی پیام رسان های داخلی با استقبال بیشتری نسبت به سایر رقبا روبرو شده اند اما این رویكرد چندان به مذاق آن طرف آبیها خوش نیامده و تمام عزمشان را برای مقابله با آنان جزم كرده اند. حال سوال اساسی این است كه جهان با پیام رسان های غیربومی چگونه برخورد می كند؟
كوچ كاربران ایرانی از زمان روی كارآمدن «وی چت» آغاز شد، با «وایبر» فراگیر شد، با «واتس اپ» و «لاین» اوج گرفت و نهایتا در ایستگاه «تلگرام» همه گیر شد؛ به صورتی كه ۴۰ میلیون
كاربر ایرانی را در خود دید و دكان «پیامك» در ایران را به صورت كل تخته كرد.
رسانه های اپوزیسیون ضمن زیرسوال بردن پیام رسان های ایرانی، تلاش در بایكوت اخبار كشورهای مختلف در زمینه روی آوردن به پیام رسان های بومی می كنند اما به دور از هرگونه جهت گیری سیاسی باید دید كشورهای مختلف در قبال پیام رسان های غیربومی چه تصمیماتی اتخاذ كردند كه در این گزارش به آن پرداخته شده است.
فرانسه كشور فرانسه كه در دنیا به نماد دموكراسی و آزادی شناخته می شود، تازه ترین كشوری است كه تصمیم گرفته پیام رسان بومی راه اندازی كند. چندی قبل وزیر دیجیتال فرانسه عنوان كرد: «فرانسه می خواهد پیام رسان بومی خاص خویش را در تابستان امسال راه اندازی كند چون كه پیام رسان های خارجی مانند
تلگرام و واتس آپ هیچ سروری در فرانسه ندارند.» وی هدف از این كار را نگرانی های امنیتی از جاسوسی دولت های خارجی اعلام نمود.
روسیه درحالی كه بسیاری تصور می كردند «تلگرام» یك پیام رسان روسی است اما همین چند هفته پیش یك دادگاه در روسیه، درخواست دولت روسیه برای مسدود كردن پیام رسان
تلگرام در این كشور را پذیرفت. همینطور سازمان دولتی Roskomnadzor كه نقش نظارت بر ارتباطات روسیه دارد اعلام نموده پس از
تلگرام نوبت واتس اپ است. روسیه می خواهد پیام رسان های داخلی خویش را بزودی راه اندازی كند.
چین رهبران چین با برپایی «دیوار آتش بزرگ» یا همان دیوار مجازی چین، اینترنت را از نو به شكل كاملاً چینی به نام «هولیان ونگ» اختراع كردند و به تبع آن شبكه های اجتماعی را هم به صورت كامل به خدمت خود درآوردند. نصب
نرم افزار جاسوسی دولتی چین روی سیستم های مخابراتی سبب شده هرگونه حركت مشكوكی در فضای مجازی و سیستم مخابراتی پیگیری شود.
كشور چین خیلی از سرویس های اینترنت مثل موتور جست وجوی
گوگل، فیس بوك، توییتر، یوتیوب، ویكی پدیا، واتس آپ و غیره را بر مبنای سیاست های خود مسدود كرده، اما معادل های قدرتمند بومی به ازای آن ها بوجود آورده است؛ به گونه ای كه اغلب مردم چین خلاء چندانی احساس نمی كنند.
برای مثال موتور جست وجوی قدرتمند «بَیدو» (Baidu) معادل موتور جستجوی
گوگل، سایت «یوكو» (Youku) معادل سایت یوتیوب، شبكه اجتماعی «ویبو» (Weibo) معادل توییتر كه كاربران بیشتری نسبت به تویتر هم دارد، شبكه اجتماعی موبایلی «وی چت» (WeChat) معادل واتس آپ و لاین كه با داشتن نزدیك به یك میلیارد
كاربر فعال ماهانه یكی از پرجمعیت ترین پیام رسان های دنیاست كه بخش اعظم كاربرانش را چینی ها و ساكنان كشورهای شرق آسیا تشكیل می دهند.
ویتنام نگوین تان دونگ، نخست وزیر وقت ویتنام چند سال پیش با توجه این كه ۳۰ درصد از جمعیت ۸۹ میلیونی این كشور
كاربر اینترنتی هستند و اغلب جوانان گرایش به سمت شبكه های اجتماعی دارند به وزارت آی سی تی دستور داد تا در قالب یك پروژه، شبكه اجتماعی آنلاین را هر چه سریع تر بسازد.
آن ها بعد از مدت كوتاهی پیام رسان كاملا بومی (از نظر فناوری) به نام «زالو» را راه اندازی كردند. ابتدا حدود سه سال پیش توسط شركت VNG ویتنام عرضه شد. نسخه اول مورد توجه قرار نگرفت ولی با این توسعه پیام رسان اكنون زالو بیش از ۵۰ میلیون
كاربر دارد. در واقع می توان گفت ویتنام توانسته بازار داخلی اش را از چنگ غول هایی مثل واتس اپ، كاكائو، لاین و
تلگرام حفظ كند.
كره جنوبی بر مبنای اطلاعات سایت شركت
مخابرات ایران كه این گزارش از آن برگرفته شده، كره ای ها از سال ۲۰۱۰ با راه اندازی
نرم افزار «كاكائو تاك» خویش را از داشتن پیام رسان خارجی بی نیاز كردند. این
نرم افزار اكنون ۴۸ میلیون
كاربر فعال در سراسر جهان دارد كه از این میان ۴۰ میلیون
كاربر این شبكه ارتباطی را كره ای ها تشكیل می دهند. محبوبیت كاكائو تاك در كره جنوبی تا حدی است كه حتی مقامات رسمی این كشور، برای برقراری ارتباطات خود از این برنامه استفاده می نمایند و حتی كاكائو تاك را به ارتباط ایمیلی ترجیح می دهند.
انگلیس كشور انگلیس پیام رسان بومی خاصی ندارد اما قوانینی را برای پیام رسان های خارجی درنظر می گیرد. به صورت مثال آن ها بعد از آشوب های سال ۲۰۱۱ لندن، شركت سازنده پیام رسان BlackBerry Messenger را به در اختیار قرار دادن اطلاعات كاربران مجبور كرد.
شركت سازنده گوشیهای
هوشمند بلك بری با نام Research In Motion كه یك شركت كانادایی در حوزه فناوری های ارتباطی است هم در آن سال در بیانیه ای اعلام نمود: «مانند همه بازارها در سراسر جهان و هر جایی كه بلك بری وجود دارد، ما با اپراتورهای ارتباطی محلی، قوای برقراری نظم و اجرای قانون و مدیران مربوطه در دولت همكاری می نماییم. مانند بقیه شركت های فناور در بریتانیا، ما به مقررات تنظیم قوای تحقیق كننده تمكین می نماییم و كاملاً با دفتر نخست وزیر و نیروهای پلیس بریتانیا همكاری می كنیم».
بزرگ ترین مركز كنترل اینترنت در جهان یا به اختصار «جی سی اچ كیو GCHQ» در ساختمان «دوناتی» چِلتِنهم انگلیس قرار دارد. این مقر مركزی رصد و جاسوسی بین المللی دولت بریتانیا هم زمان با همه سرویس های جاسوسی جهان، بخصوص همتایان آمریكایی اش، تبادل اطلاعات دائمی دارد.
جی سی اچ به انگلیسی ها امكان می دهد تا دسترسی افراد و آی پی ها به اینترنت را به صورت
هوشمند كنترل كنند، در عین حال چندین بنیاد نظارات بر اینترنت همچون «ای دابلیو اف» هم در این كشور در سطحی بین المللی در زمینه فیلترینگ فضای سایبری، بخصوص در مورد پورنوگرافی كودكان، نژادپرستی و مسائل تروریستی فعال اند.
ژاپن با وجود برخورداری ژاپن از سومین اقتصاد بزرگ دنیا، اكوسیستم شبكه های اجتماعی در این كشور را باید منحصربه فردترین نمونه موجود در دنیای كشورهای توسعه یافته به حساب آورد.
لاین؛ قدرت بلامنازع و جانشینی برای فیس بوك است و در حدود ۴۰ درصد از كل جمعیت ژاپن هر ماه در بین كاربران فعال
نرم افزار LINE قرار می گیرند.
نرم افزار پیام رسان LINE در سال ۲۰۱۱ و در كوشش برای تولید راهی برای برقراری ارتباط، بعد از وقوع زلزله توهوكو و سونامی به وقوع پیوسته در آن زمان، عرضه شد.
بعد از بروز فاجعه طبیعی یادشده، شبكه های
تلفن همراه با مشكلات و صدمه های جدی روبه رو شدند اما همچنان قسمت اعظمی از قابلیت های ارتباطی در قالب اینترنت، قابل استفاده بودند. همین مبحث سبب شد كه كارمندان شركت NHN ژاپن سریعا نسخه اولیه ای از لاین را بعنوان پلتفرم ارتباطی جایگزین، عرضه كنند. قابلیت های جانبی LINE كه به
مخابرات و ارتباطات كشور ژاپن وابسته است.
نرم افزار پیام رسان ژاپنی Line در كشورهای جنوب شرق آسیا از محبوبیتی فراوان برخوردار می باشد و سرویس های متنوع و مختلف آن كاربران بی شماری را برایش به ارمغان آورده است. حتی این شركت یك قدم دیگر برای افزایش دامنه نفوذ خود در كشور زادگاهش برداشت و به یك
اپراتور مخابراتی در كشور ژاپن تبدیل شد.
اندونزی با افزایش یافتن حملات تروریستی در جنوب شرق آسیا در سال قبل و استفاده نیروهای تروریستی داعش از كشور اندونزی به علت نگرانی از استفاده این برنامه برای تسریع تبلیغات تروریستی، اقدام به مسدود كردن این
نرم افزار كرد. وزیر ارتباطات اندونزی درمورد علت فیلتر شدن این پیام رسان در كشور خود گفته است: «به دلیل اینكه در
تلگرام مسائلی ازجمله تبلیغات تندروی، چگونگی ساخت بمب و انجام حملات تروریستی رد و بدل می شد و از آنجایی كه این مسئله كاملاً با قانون اساسی اندونزی تعارض دارد، استفاده از این سامانه پیام رسان ممنوع شده است.
آلمان دولت آلمان از شروع سال ۲۰۱۸ قانون جدیدی را به اجرا می گذارد كه به باعث آن شبكه های اجتماعی با بیش از دو میلیون
كاربر موظفند پست های حاوی مطالب غیرقانونی صریح را تا ۲۴ ساعت بعد از اطلاع از وجود آن ها، از صفحه خود حذف كنند. شركت هایی كه این قانون را رعایت نكنند با جریمه های قابل توجهی تا ۵۰ میلیون یورو مواجه خواهند شد. این قانون در درجه نخست درباره توییتر، یوتیوب و فیس بوك اجرا می گردد.
امارات امارات متحده عربی چند سال پیش اسكایپ را مسدود كرد؛ چون كه بر مبنای قوانین رگولاتوری این كشور
خدمات تماس صوتی تمام آپ های پیام رسان باید مسدود شوند.
آمریكا محدودسازی دسترسی كاربران به اینترنت در آمریكا از نظام قانونی ویژه برخورد دار است ولی به روش های كاملا حرفه ای و نامحسوس صورت می گیرد و از دسترسی اقشار مختلف به برخی وب سایت های خاص جلوگیری می گردد.
باآنكه دولت آمریكا مدعی جریان آزاد اطلاع رسانی و پرچمداری آن در جهان است اما به قول كارشناسان محدودیت های فضای مجازی در آمریكا با دنیا غیر قابل مقایسه است. آمریكا از چهار مولفه جرم انگاری در قانون فضای مجازی تبعیت می كند كه این نوع قانونگذاری در هیچ كجای دنیا شبیه ندارد و برخلاف سبك معمول در دنیا در مورد شبكه های اجتماعی به جزئیات و خرده موضوعات فضای مجازی هم ورود می كند.
طبق قانون امنیت سایبری آمریكا (مصوب سال ۲۰۱۲) كه مشتمل بر ۱۵ بند است، هرگونه رفتاری در فضای مجازی اگر معارض با امنیت كشور آمریكا تشخیص داده شود، قابل پیگیری می باشد. برپایه افشاگری های «ادوارد اسنودن» دولت آمریكا بزرگ ترین رصد اینترنتی را انجام می دهد. این دولت همینطور از سال قبل تابحال فشارها را برای نظارت بر شبكه های اجتماعی گسترش داده است.
استرالیا استرالیا در سال های اخیر برنامه جاه طلبانه ای را برای كنترل اینترنت شروع كرده است، تا آنجا كه در این زمینه استرالیا بیش از متحدان غربی اش با چین بعنوان بزرگ ترین سانسوركننده اینترنت مقایسه می گردد. استرالیا با هدف ارتقای شاخص های افزایش ایمنی اینترنت برای خانواده ها، ممنوعیت محتوای مجرمانه سایبری را به صورت جدی با طرح هایی سراسری با عناوینی همچون دیواره آتش بزرگ، دیواره آتش ضدخرگوش (برگرفته از نام دیوار ضدخرگوش در تاریخ این كشور) و با سنگین ترین جریمه ها اجرا كرده است.
در آخرین اقدام، نهاد مدیریت ارتباطات و رسانه استرالیا (آسما) دسترسی به سرویس های
گوگل را هم محدود كرد.
برزیل عزم برزیل هم در برخورد با مجرمان شبكه های مجازی جزم شده است. در یكی از این نمونه ها از ابتدای سال ۲۰۱۷ نیروهای امنیتی برزیل با دریافت شكایت های زیاد از خانواده های قربانی در فضای مجازی، حضور خویش را در اینترنت بیشتر كرد و بعد از شش ماه كنترل و ردیابی با اجرای عملیات كم سابقه ۱۰۸ كودك آزار – پدوفیلیا – را بازداشت كرد.